Tin tức /

Giá thép biến động: Thách thức và cơ hội thị trường 2023

Thép là linh hồn của nhiều ngành kinh tế, nhất là ngành xây dựng. Nhưng trong thời buổi khó khăn này, giá thép trên thị trường trong nước và quốc tế đã chịu nhiều ảnh hưởng từ các yếu tố bất ổn. Điều này đã gây ra những khó khăn và thách thức cho các doanh nghiệp thép và các nhà thầu xây dựng. Bài viết này sẽ đưa ra những phân tích sâu sắc về nguyên nhân và hậu quả của sự biến động giá thép, cũng như dự báo triển vọng của ngành thép và ngành xây dựng tại Việt Nam trong năm 2023.

Nguyên nhân biến động giá thép

Giá thép trong nước đã leo thang kỷ lục sau Tết Tân Sửu, theo Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA). So với đầu tháng 12/2020, giá thép thành phẩm đã tăng trung bình 20%, và so với cùng kỳ năm 2020, 2019, giá đã cao hơn khoảng 40-45%. Đây là mức giá chưa từng có trong 5 năm qua. Nguyên nhân chính là do:

1. Giá các nguyên vật liệu sản xuất thép trên thị trường toàn cầu tăng vọt. Quặng sắt đã lên đến hơn 170 USD/tấn, tăng 55% so với cuối năm 2020 và gấp đôi so với năm trước; thép cuộn cán nóng (HRC) đã lên đến 660 USD/tấn, giảm 6% so với cuối năm và tăng 44% so với năm trước.

2. Theo VSA, không chỉ giá thép tăng cao mà còn thiếu hụt nguồn cung và thời gian giao hàng kéo dài ở châu Âu, Mỹ.,

3. Trung Quốc lại có nhu cầu thép rất lớn để phục hồi kinh tế và đầu tư cơ sở hạ tầng sau dịch bệnh. Năm 2020, nước này đã nhập khẩu 38,56 triệu tấn thép, tăng 150% so với năm trước.

4. Các yếu tố khác như chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc; chiến tranh Nga - Ukraine, biến chủng Covid-19 mới, thiên tai và các biện pháp bảo vệ thương mại của một số quốc gia cũng làm cho giá thép trở nên khó lường.

Hậu quả của biến động giá thép

Trong thời buổi khó khăn như hiện nay, giá thép trên thị trường trong nước và quốc tế đã chịu nhiều ảnh hưởng từ các yếu tố bất ổn. Điều này đã gây ra những lợi ích và thách thức cho các doanh nghiệp sản xuất thép và các nhà thầu xây dựng.

a. Đối với các doanh nghiệp sản xuất thép

Giá thép tăng cao đã mang lại lợi nhuận lớn cho các doanh nghiệp sản xuất thép, bán được sản phẩm với giá cao hơn. Các cổ phiếu ngành thép cũng có xu hướng tăng giá mạnh mẽ trên thị trường chứng khoán. Ví dụ như cổ phiếu HPG của Tập đoàn Hòa Phát đã tăng trên 70% lên lập đỉnh mới tại mức 65.000 đồng/cổ phiếu. Tập đoàn Hòa Phát đã vượt VinHomes và một loạt ngân hàng để trở thành quán quân về lợi nhuận trên sàn sau quý 1 bứt phá mạnh, lợi nhuận sau thuế đạt 6.978 tỉ đồng gấp 3 lần cùng kỳ năm 2022.

b. Đối với ngành xây dựng nói chung

Giá thép tăng cao cũng làm gia tăng chi phí sản xuất cho các ngành tiêu thụ thép, đặc biệt là ngành xây dựng. Theo bảng cân đối liên ngành công bố bởi Tổng cục Thống kê, trong giá trị sản xuất toàn ngành xây dựng (bao gồm đường sá, cầu cống, công trình công cộng, xây nhà các loại…), thép chiếm khoảng 4%; riêng đối với xây nhà, các loại thép chiếm trong giá trị sản xuất khoảng 5%. Giá thép tăng đến 40% sẽ có tác động lên giá bán nhà không nhỏ.

Theo tính toán của Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), khi giá thành của thép tăng sẽ ảnh hưởng trực tiếp (ảnh hưởng tức thời) và gián tiếp (ảnh hưởng đến những chu kỳ sản xuất sau) đến nền kinh tế. Giá thành của toàn ngành xây dựng có thể tăng khoảng 2%, trong khi giá thành xây nhà có thể tăng khoảng 8%. Điều này sẽ làm suy yếu sức mua của người tiêu dùng và làm chậm lại hoạt động xây dựng.

Ngoài ra, giá thép tăng sẽ làm gia tăng chỉ số giá sản xuất (PPI) của nền kinh tế. Theo Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), khi giá thành của thép tăng cao, chi phí sản xuất của các doanh nghiệp sử dụng thép cũng tăng theo, làm giảm lợi nhuận và khả năng cạnh tranh. Để bù đắp chi phí, các doanh nghiệp có thể đẩy giá bán sản phẩm lên cao hơn, làm tăng giá cả hàng hóa và dịch vụ trên thị trường.

Chỉ số giá sản xuất (PPI) là một chỉ số đo lường mức độ biến động của giá bán hàng hóa và dịch vụ của các doanh nghiệp trong quá trình sản xuất và phân phối. Chỉ số này thường được sử dụng để đánh giá áp lực lạm phát và hiệu quả kinh tế của một quốc gia.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá sản xuất (PPI) tháng 4/2021 tăng 0,37% so với tháng trước và tăng 4,47% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, chỉ số giá sản phẩm công nghiệp tăng 0,32% và tăng 4,49%, chủ yếu do ảnh hưởng của nhóm sản phẩm sắt thép.

Theo báo cáo của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), giá thép trong nước tháng 4/2021 giao động từ 15,5-16,4 triệu đồng/tấn, tăng 4,9% so với tháng 3/2021, tăng 24,6% so với tháng 10/2020 và tăng 24,9% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân của sự tăng giá này là do nhu cầu thép toàn cầu phục hồi sau đại dịch Covid-19, giá nguyên liệu đầu vào như quặng sắt và than cốc tăng cao trên thị trường thế giới, chi phí vận chuyển và logistics tăng do thiếu container và tàu biển.

c. Đối với ngành liên quan khác

Giá thép cao không chỉ ảnh hưởng đến ngành công nghiệp chế biến thép mà còn lan tỏa đến các ngành khác như xây dựng, ô tô, điện tử… Khi chi phí nguyên liệu tăng cao, các doanh nghiệp có thể phải điều chỉnh giá bán sản phẩm để duy trì lợi nhuận hoặc chấp nhận giảm lợi nhuận để duy trì thị phần. Điều này sẽ làm gia tăng áp lực lạm phát và suy giảm hiệu quả kinh tế của các doanh nghiệp và quốc gia.

d. Cách doanh nghiệp có thể ứng phó với tình trạng biến động

Để ứng phó với biến động giá thép, các doanh nghiệp cần có những giải pháp như: chủ động dự báo nhu cầu và nguồn cung thép trong nước và quốc tế; tìm kiếm các nguồn cung uy tín và chất lượng; đàm phán lại hợp đồng với khách hàng và nhà cung cấp; tối ưu hóa chi phí sản xuất và quản lý; nâng cao chất lượng và giá trị gia tăng của sản phẩm; đa dạng hóa các loại nguyên liệu thay thế cho thép khi có thể.

Giá thép biến động khiến các nhà thầu xây dựng Việt Nam gặp nhiều khó khăn và thách thức. Chi phí nguyên vật liệu tăng cao ảnh hưởng đến lợi nhuận và cạnh tranh. Các nhà thầu cũng phải đáp ứng nhu cầu thị trường, chủ yếu là các dự án đầu tư công và bất động sản. Năm 2023 sẽ có nhiều cơ hội cho ngành xây dựng khi Chính phủ đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công để kích thích kinh tế. Tổng mức vốn đầu tư công trong giai đoạn 2021-2025 là 2.870.000 tỉ đồng, trong đó năm 2023 là 630.000 tỉ đồng. Các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, sân bay Long Thành, metro Tp.HCM… sẽ làm nóng ngành xây dựng. Ngoài ra, ngành bất động sản cũng sẽ phục hồi trong năm 2023 khi nhu cầu nhà ở và bất động sản công nghiệp vẫn cao. Theo CBRE Việt Nam, thị trường bất động sản sẽ chuyển từ các sản phẩm cao cấp sang các sản phẩm trung và bình dân.

Kết luận

Giá thép biến động khiến nền kinh tế và sức đầu tư của các nhà thầu tại Việt Nam trong năm 2023 gặp nhiều thách thức và cơ hội. Giá thép tăng cao đã làm giàu cho các doanh nghiệp sản xuất thép, nhưng cũng gây khó khăn cho các ngành tiêu thụ thép, nhất là ngành xây dựng. Giá thép có thể giảm xuống một chút trong một khoảng thời gian ngắn do các thị trường lớn như Trung Quốc, châu Âu và Mỹ mua nhiều thép hơn. Tuy nhiên, giá thép cũng phải đối mặt với nhiều yếu tố khác như chiến tranh, thiên tai và các biện pháp bảo vệ thương mại của một số quốc gia.

Trước tình hình đó, các nhà thầu xây dựng cần có những giải pháp để ứng phó với biến động giá thép, như tìm kiếm các nguồn cung tin cậy và chất lượng, đàm phán lại hợp đồng với chủ đầu tư và khách hàng, tối ưu hóa chi phí sản xuất và quản lý. Ngoài ra, các nhà thầu cũng cần nắm bắt được các cơ hội từ thị trường bất động sản và đầu tư công trong năm 2023. Theo các báo cáo và dự báo của các tổ chức uy tín, thị trường bất động sản 2023 sẽ có sự phục hồi và phát triển khi nhu cầu nhà ở và bất động sản công nghiệp vẫn cao, Chính phủ đang thúc đẩy các dự án đầu tư công để kích thích kinh tế. Các nhà thầu cần chọn lựa được các dự án có nhu cầu thật, có pháp lý rõ ràng và minh bạch để xuống tiền.

Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết này. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn có một cái nhìn tổng quan về biến động giá thép ảnh hưởng đến nền kinh tế và dự kiến sức đầu tư của các nhà thầu tại Việt Nam trong năm 2023.